Trái phiếu chuyển đổi là một công cụ tài chính độc đáo, kết hợp giữa đặc tính của trái phiếu và cổ phiếu. Với khả năng chuyển đổi thành cổ phiếu trong một khoảng thời gian nhất định, trái phiếu chuyển đổi mang lại cho nhà đầu tư cơ hội hưởng lợi từ sự tăng trưởng của công ty phát hành. Loại trái phiếu này không chỉ giúp nhà đầu tư có nguồn thu nhập ổn định từ lãi suất mà còn mở ra tiềm năng sinh lời lớn khi giá cổ phiếu tăng. Do đó, trái phiếu chuyển đổi đang ngày càng được ưa chuộng trên thị trường tài chính.
Trái phiếu chuyển đổi là gì?
- Trái phiếu chuyển đổi (convertible bond) là một loại trái phiếu cho phép người sở hữu có quyền chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu của công ty phát hành trong một khoảng thời gian nhất định và theo tỷ lệ chuyển đổi đã được xác định trước. Đây là sự kết hợp giữa trái phiếu (có lãi suất cố định) và cổ phiếu (có khả năng tăng giá trị).
- Thực tế, trái phiếu chuyển đổi có mức lãi suất cố định và thường thấp hơn các loại trái phiếu khác trên thị trường. Tuy nhiên, các nhà đầu tư vẫn lựa chọn loại trái phiếu này để đầu tư bởi vì khả năng chuyển đổi thành cổ phiếu có thể mang lại lợi nhuận cao.
Điều kiện phát hành trái phiếu chuyển đổi
Theo Khoản 3, Điều 9, Nghị định 153/2020/NĐ-CP quy định điều kiện phát hành trái phiếu chuyển đổi như sau:
- Doanh nghiệp phát hành trái phiếu chuyển đổi bắt buộc là công ty cổ phần.
Xem thêm hướng dẫn chi tiết quy trình, thủ tục, điều kiện thành lập công ty cổ phần: https://luatketoandhc.com/huong-dan-chi-tiet-quy-trinh-thu-tuc-dieu-kien-thanh-lap-cong-ty-co-phan/
- Đối tượng mua trái phiếu chuyển đổi là các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, nhà đầu tư chiến lược và số lượng nhà đầu tư chiến lược chỉ được phép dưới 100 nhà đầu tư.
- Đáp ứng các điều kiện như khi chào bán trái phiếu không chuyển đổi không kèm chứng quyền được quy định tại Điểm b, c, d, đ, Khoản 1, Điều 9, Nghị định 153/2020/NĐ-CP.
- Các đợt chào bán trái phiếu chuyển đổi riêng lẻ phải cách nhau tối thiểu 06 tháng kể từ ngày kết thúc đợt chào bán gần nhất.
- Hoạt động chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu, thực hiện chứng quyền cần phải đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật về tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài.
Đặc điểm của trái phiếu chuyển đổi
Trái phiếu chuyển đổi có một số đặc điểm nổi bật, khiến nó trở thành một công cụ tài chính hấp dẫn cho cả nhà đầu tư và công ty phát hành.
- Lãi suất thấp hơn: Một trong những đặc điểm chính của trái phiếu chuyển đổi là lãi suất thường thấp hơn so với trái phiếu truyền thống. Điều này xảy ra vì nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận lãi suất thấp hơn để đổi lấy quyền chuyển đổi thành cổ phiếu, tạo ra cơ hội hưởng lợi từ sự tăng trưởng của công ty.
- Quyền chuyển đổi linh hoạt: Trái phiếu chuyển đổi cho phép nhà đầu tư chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu vào thời điểm xác định hoặc trong một khoảng thời gian nhất định. Quyền này mang lại sự linh hoạt, cho phép nhà đầu tư tối ưu hóa lợi nhuận tùy thuộc vào diễn biến thị trường.
- Bảo vệ vốn: Trái phiếu chuyển đổi có tính chất bảo vệ vốn cao hơn so với cổ phiếu. Nếu công ty không hoạt động tốt, nhà đầu tư vẫn có thể thu hồi vốn gốc và nhận lãi suất định kỳ, giảm thiểu rủi ro đầu tư.
- Tiềm năng tăng trưởng: Khi công ty phát triển và giá cổ phiếu tăng, giá trị chuyển đổi của trái phiếu sẽ tăng theo. Điều này mang lại cho nhà đầu tư cơ hội kiếm lời lớn khi quyết định chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu.
- Tính thanh khoản: Nhiều trái phiếu chuyển đổi được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán, giúp nhà đầu tư dễ dàng mua bán. Tính thanh khoản này là một yếu tố quan trọng, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư ra quyết định nhanh chóng.
- Rủi ro tín dụng: Dù trái phiếu chuyển đổi có nhiều ưu điểm, nhà đầu tư cũng cần lưu ý đến rủi ro tín dụng của công ty phát hành. Nếu công ty gặp khó khăn tài chính, giá trị trái phiếu và khả năng chuyển đổi có thể bị ảnh hưởng.
Ưu và nhược điểm của trái phiếu chuyển đổi
-
Ưu điểm:
-
- Cơ hội sinh lời cao: Nhà đầu tư có thể kiếm lời từ cả lãi suất cố định và sự tăng giá của cổ phiếu.
- Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Trái phiếu chuyển đổi giúp tạo ra sự đa dạng cho danh mục đầu tư, kết hợp giữa lợi tức ổn định và tiềm năng tăng trưởng.
- Giảm thiểu rủi ro: Nhà đầu tư có thể giảm thiểu rủi ro so với đầu tư trực tiếp vào cổ phiếu, nhờ vào dòng tiền từ lãi suất.
- Khả năng chuyển đổi: Nếu giá cổ phiếu tăng mạnh, nhà đầu tư có thể chuyển đổi để tận dụng lợi ích tối đa.
-
Nhược điểm:
-
- Lãi suất thấp: Thấp hơn so với trái phiếu thông thường, có thể không hấp dẫn với những nhà đầu tư chỉ tìm kiếm thu nhập cố định.
- Rủi ro giảm giá cổ phiếu: Nếu công ty hoạt động kém, giá cổ phiếu có thể giảm, ảnh hưởng đến giá trị chuyển đổi.
- Phức tạp trong định giá: Định giá trái phiếu chuyển đổi có thể phức tạp hơn so với trái phiếu truyền thống, yêu cầu kiến thức về cả trái phiếu và cổ phiếu.
- Chưa chắc chắn về quyền lợi: Quyền chuyển đổi có thể không chắc chắn trong trường hợp công ty gặp khó khăn tài chính hoặc thay đổi sở hữu.
Cách định giá trái phiếu chuyển đổi
Trái phiếu chuyển đổi được định giá theo công thức dưới đây:
Giá trị trái phiếu chuyển đổi = Giá trị trái phiếu + Giá trị chuyển đổi
Trong đó:
- Giá trị trái phiếu là giá trị hiện tại của trái phiếu khi được thanh toán cả gốc và lãi trong suốt thời hạn. Lãi suất để tính giá trị trái phiếu là lãi suất chiết khấu dựa trên lãi suất thị trường, biên độ rủi ro tín dụng và quan hệ cung cầu.
- Giá trị quyền chuyển đổi hay còn gọi là giá trị quyền mua cổ phiếu. Con số này phụ thuộc vào giá cổ phiếu. Nếu giá cổ phiếu tăng thì quyền mua sẽ có giá trị, lợi nhuận cao hơn và ngược lại. Ngoài ra, giá trị quyền mua cổ phiếu cũng phụ thuộc vào mức độ biến động của giá cổ phiếu, thời hạn thực hiện quyền và lãi suất trên thị trường ở thời điểm đó.
